En bij Duitsland tegen Denemarken op het EK was het weer eens zover. Een Deen maakte hands op een manier die vroeger beslist als ‘aangeschoten hands’ niet zou zijn bestraft. Nu kreeg Duitsland een strafschop.
Een Duitser zette vanaf links voor en de vlak bij hem staande Deen kreeg hem tegen zijn hand. Vroeger gold de regel dat ‘hand naar de bal’ strafbaar was, maar het omgekeerde, ‘bal naar de hand’ niet. Ook was de afstand tussen de tegenstander en de bal relevant: een ‘onverwachte’ bal, van dichtbij geschoten, zonder dat de hand naar de bal ging, was geen overtreding. Maar die bepaling geldt niet meer.
Interessant is dat vroeger gold dat de positie van de hand niet noodzakelijkerwijs hoefde in te houden dat er altijd sprake was van een overtreding. De scheidsrechter kon uit de positie van de hand niet automatisch afleiden dat er sprake was van hands. Hij moest constateren dat de hand actief naar de bal was gegaan; een passieve handstand was onvoldoende, ook al leek die positie op hands te wijzen.
Tegenwoordig kan een bal die de passieve hand raakt toch strafbaar hands opleveren. Dat is het geval wanneer een speler het lichaam op onnatuurlijke wijze groter maakt. En dat gebeurt wanneer de positie van de hand geen gevolg is van, of gerechtvaardigd kan worden door de beweging van het lichaam van de speler in die specifieke situatie.
Als de hand naar de bal gaat is hands nog altijd een opzettelijke overtreding, net als voorheen. Maar door een onnatuurlijke beweging neemt een speler het risico dat de bal de hand raakt. Dat heet voorwaardelijk opzet.
De onnatuurlijke beweging is een onmogelijke maatstaf, omdat die in allerlei situaties tot omstreden beslissingen leidt. Was de beweging van de Deen tegen Duitsland onnatuurlijk? Het leek mij niet. Waar liggen de grenzen tussen wat natuurlijk en onnatuurlijk is? Hoe maak je dat uit? Moet in twijfelgevallen niet altijd in het voordeel van de verdediger worden beslist? De Deen had heel duidelijk niet de opzet om de bal met de hand te spelen.
We moeten terug naar vroeger: strafbaar hands is alleen actief hands en aangeschoten hands is geen hands. Dat spelers zich breed maken moet je op de koop toe nemen. Ze doen er nu alles aan om hun handen weg te stoppen. Ze draaien zich om bij schoten om maar niet strafbaar geraakt te worden, in plaats van frontaal de bal te blokken. Zo nemen ze frappant genoeg juist onnatuurlijke houdingen aan. Ze wringen zich in allerlei bochten.
Rob Siekmann
