Toby Alderweireld (1989) ontvangt op weg naar zijn 35 ste levensjaar de Gouden Schoen. Daarmee is voor hem de cirkel rond: Amsterdam, Madrid, Londen, Antwerpen. Antwerp. Landstitels in Nederland, Spanje en België. Bekerzeges in Nederland en België. Champions Leaguefinales met Atletico Madrid en Tottenham Hotspur. Derde plaats op de Wereldbeker 2018 en ook de eeuwige nummer drie op de Rode Duivelsranglijst met 127 interlands. Maar vooral wereldberoemd in Antwerpen na zijn prachtige ‘streep’ in de linkerbovenhoek tegen KRC Genk die het Stamnummer 1 na 66 seizoenen nog eens het kampioenschap bezorgde. De magische minuut 93’37 is voor altijd een cultbegrip op de Bosuil.
Vallen, opstaan, overwinnen ‘in the dying seconds’…ook met Tottenham
Toby Alderweireld. Uit een verloren positie recht krabbelen, opstaan en overwinnen. Hij deed het dus met Royal Antwerp Football Club op die historische laatste speeldag van het seizoen 2022-’23. Daarmee was hij echter niet aan zijn proefstuk toe. Integendeel, het werd een kenmerk van zijn voetballevensloop.
Toby Alderweireld presteerde het in de halve finale van de Champions League. Uitgerekend in Amsterdam, tegen Ajax. De grote favoriet Ajax, na de 0-1 zege in Londen en 1-2 bij Juventus (kwartfinale) en 1-4 in Madrid tegen Real (achtste finale). ‘We hebben echt ons hart op het veld gegeven. Ik ben zo trots op dit team’, sprak Toby na afloop. Niemand geloofde in het wonder: 2-0 achter bij de pauze, de noodzakelijke derde goal scoren in ‘the dying seconds’. Toby Alderweireld werd eerder al uitgeroepen tot ‘best defender in the Premier League’. Zijn teams behouden altijd het verdedigende evenwicht. Een omschrijving van het tactische Engelse online platform The football faithful plaatst Alderweireld op een podium:
‘Wie Alderweireld elke week bestudeert, raakt overtuigd van het feit dat bij als verdediger tot de absolute elite behoort. Hij blijft steeds kalm aan de bal en componeert een mooie tegenaanval met zijn perfecte diagonale lange ballen en zijn vernietigende uitbraken.’
Zo toonde hij zich in Amsterdam tijdens de tweede helft van de halve finale en tekende mee de metamorfose van Tottenham uit. Nadien liet hij zich van zijn meest menselijke zijde bewonderen. De teleurstelling bij Ajax, zijn club tussen 2008 en 2013, was uiteraard immens. Terwijl de spelers van Tottenham feest vierden, boog hij zich over Dusan Tadic om hem te troosten.
Honkvaste wereldreiziger met kathedraaltattoo op de arm
Toby Alderweireld: Antwerpen, Amsterdam en Londen in één mens verenigd.
Maar vooral ‘Antwerps’ in hart en nieren. Om dit te vereeuwigen liet hij een tattoo zetten op zijn rechterarm van de…kathedraal. Het kunstwerk nam drie uur in beslag. Hij noemt het eerbetoon aan de stad waar hij zicht het best thuisvoelt.
De wereldreiziger koestert het honkvaste in zich. Op zijn vijftiende verhuisde hij naar Amsterdam. Dankzij de opleiding van Urbain Haesaert bij Germinal Beerschot Antwerpen. De intussen ter ziele gegaan fusieclub had destijds een akkoord met Ajax en de voormalige trainer van onder meer Waregem, Lokeren en…Germinal Ekeren ontwierp het evenwicht tussen individueel vernuft, collectieve passeerbeweging en tactisch inzicht.
Toby beleefde zijn jeugd in het Antwerpse district Ekeren en startte als aanvaller bij de miniemen van Germinal.
Kind van Ekerse havenpolder en Germinals Veltwijckpark
Toby Alderweireld is een kind van de Antwerpse havenpolder. Hij is afkomstig van Ekeren en beleefde het absolute hoogtepunt van Germinal als negenjarige fan toen hij in een geelrood shirtje mee naar het Koning Boudewijn Stadion trok in 1997 voor de bekerfinale. Germinal versloeg Anderlecht met 4-2, maar het einde was nabij. In 2000 gooide Germinal Beerschot de ultieme reddingsboei toe en verhuisde naar de andere kant van de stad. De nieuwe club Germinal Beerschot Antwerpen was geboren en ondertekende een structureel samenwerkingsverband met Ajax Amsterdam. Dat betekende voor de elfjarige Toby meteen het einde van zijn kindertijd. Want die had hij met volle teugen beleefd op de veldjes van de sociale wijk Rozendaal in de buurt van het Veltwijckpark. Men ontdekte snel zijn talent en hij mocht een jaar overslaan. Bij Germinal leerde hij zowel techniek als mentaliteit aan, maar het bleef in eerste instantie toch vooral om het speelse te gaan.
Het verdedigen als kunstvorm van Ajax Amsterdam
Haesaert prospecteerde bij hem de polyvalentie. Hij posteerde hem als verdedigende middenvelder waardoor hij de combinatie en de wendbaarheid ontdekte. Bij Ajax motiveerde men hem tot het verdedigen als kunstvorm. Hij leerde er uitblinken in zowel de positie op de ‘vleugel’ als ‘centraal’.
Haesaert overtuigde Ajax van zijn kwaliteiten en op zijn veertiende verhuisde hij van het dorp naar de grootstad. Met een wereld van verschil tot gevolg. Het rommelde ook in het gezinsleven en het huwelijk van zijn ouders hield geen stand. Dat was voor hem een bijzonder moeilijke periode. Ook de aanpassing aan zijn nieuwe omgeving verliep niet van een leien dakje. Hij werd uitgelachen op school omwille van zijn ‘Antwerps’ accent. Hij kreeg het op de heupen van de directe stijl van zijn trainers. Gelukkig vond hij begrip en een uitstekende opvang in zijn gastgezin. ‘Bij Will en Wim’, Amsterdamser kon het niet, een bejaard echtpaar van om en bij de zeventig. Het konden zijn grootouders zijn geweest, maar het gaf hem de rust die hij nodig had om de ‘uitdagingen van het leven’ aan te gaan. Hij gaf het later ook zonder schroom aan: ‘Zonder hen zou ik er nooit zijn gekomen.’ In 2008 gaf coach Marco van Basten hem zijn eerste selectie. Onder Martin Jol kwam hij vast in het elftal. Van 2009 tot 2013 verdween hij amper uit het elftal. De successen stapelden zich op: beker in 2010, landskampioenentrilogie in 2011, 2012, 2013 en Johan Cruijff Schaal in 2013. Als verdediger scoorde hij zelfs vijftien doelpunten.
Verliezen in de laatste seconde…met Atletico Madrid
Dat leverde hem in de zomer van 2013 een transfer op naar Atletico Madrid. Hij keek toe naar het bijna perfecte seizoen van Diego Simeones manschappen: La Liga en de Champions League tot één minuut voor tijd. Bijna mocht hij ‘de beker met de grote oren’ aanraken, want hij viel zeven minuten voor tijd in. In 93 ste minuut kopte Sergio Ramos de gelijkmaker achter Thibaut Courtois. Tijdens de verlengingen ging Atletico mét Alderweireld ten onder met 4-1.
Terror Toby: Brilcreamboy met feilloze traptechniek
Toby voegde er nog niets aan toe. Een feilloze voorzet, meer zelfs: dé feilloze diagonale voorzet. Over een afstand van veertig meter om spel én ritme te verleggen. De ‘brillcream boy’ bekwaamde zich eveneens in het pure ‘defensieve’ werk: de bal onderscheppen door een precieze anticipatie en het ‘man-tegen-man’-duel als laatste wapen.
Met ‘Terror Toby’ is men nooit klaar: na Ajax en Atletico op weg naar de 200 selecties bij Tottenham.
Sinds Toby arriveerde in 2015 eindigde Spurs op plaats 3,2, 3 en 4. Dat had men op White Hart niet eerder gepresteerde in de Premier League. Over de Champions Leaguefinale van 2019 durfde men zelfs helemaal niet dromen, maar Toby haalde én speelde ze wel. Ondanks het verlies tegen Liverpool.
Ook bij de Rode Duivels werd polyvalentie zijn handelsmerk.
De bondscoach kan hem om het even waar zetten in de achterhoede. Toby speelde altijd zijn match en verraste af en toe, zoals tegen Frankrijk, in de halve finale met een schuine, klimmende ‘streep’ naar de bovenhoek. Werd het daar alsnog 1-0, dan heeft België uitzicht op de finale. Hij is dus van alle markten thuis: Londen, Amsterdam maar toch vooral Antwerpen.
En op zijn naamkaartje prijkte: ‘the best defender in the Premier League’.
Daar mag hij nu aan toevoegen: Gouden Schoen België. Vooral dankzij dat – voor alle Antwerpfans – onsterfelijke doelpunt in die magische minuut 93’37.
Toby Alderweireld.
