Oh Belgisch Voetbal. Hoogtepunten en sterke verhalen van 1920 tot 2020.
Het Italiaanse einde van de generatie Guy Thys: het tijdperk van whisky, sigaar & stoppelbaard
BELGIË – ENGELAND 0-1, ACHTSTE FINALE MONDIALE 1990, 26 juni 1990, Stadio Renato Dall’Ara Bologna
Bij de wedstijd Italië-België in Milaan om de derde plaats van de Nations League hoort enige symboliek. Bij winst van de Rode Duivels breekt Roberto Martinez het record van het aantal overwinningen van bondscoach Guy Thys (1976-1991). Tegelijk is het de vijftigste wedstrijd ‘met inzet’ (toernooideelnames en kwalificatiematchen) onder Martinez: 42 zeges, 5 nederlagen, 2 draws. Mogelijk is het ook het afscheid van een generatie, zoals het dat ook was op 26 juni 1990 tijdens de Mondiale in Italië. Komt er morgen een betere ‘Italiaanse’ herinnering aan dan toen?
Het doelpunt van Andy Platt op één minuut van het einde van de verlengingen van een van de beste matchen van de Mondiale 1990 blijft een van de grootste drama’s uit het grote verhalenboek van de Rode Duivels. Jan Ceulemans en Enzo Scifo troffen het doelhout.
Verstomming
Radiojournalist slash woordkunstenaar Jan Wauters beleefde de uitschakeling met enkele historische zinsneden: ‘Engeland door, wij eruit. Tranen bij Enzo Scifo. Wat een ontgoocheling. Wat een ontmoediging. Wat is voetbal onrechtvaardig. Morele wetten bestaan niet. Het is niet te geloven maar blind: het voetbal-lot, het menselijk lot. Het slaat toe. Het slaat je. Met verstomming. Scifo op de grond. Patrick Vervoort: ogen dicht. Erik Gerets houdt zich nog goed. Troost is niet mogelijk. Neen, want de voetbalgoden zijn blind. Zoals alle goden. Als die bestaan.’ Het was het einde van het glorierijke decennium onder bondscoach Guy Thys.
In het midden van de jaren zeventig stonden de Rode Duivels terug bij af. Het Nederlands Elftal domineerde het wereldvoetbal en sloeg België met 5-0 om de oren in de kwartfinale van het EK 1976. Het werd de zwanenzang van Raymond Goethals, zijn ultradefensieve concept en zijn verouderde generatie. Eén maand later zat een nieuwe bondscoach op de bank: de relatief onbekende maar immer rustige Guy Thys. Hij veranderde het elftal op zes plaatsen en gooide onder meer Jean-Marie Pfaff voor de ‘Oranje Leeuwen’. Thys bouwde twee jaar aan een nieuw team en promoveerde Walter Meeuws, Luc Millecamps, Eric Gerets, René Vandereycken, Jan Ceulemans, Julien Cools, Erwin Vandenbergh en Enzo Scifo tot zijn vaste kern. Hij voerde verhelderende gesprekken met Wilfried Van Moer, die op zijn vierendertigste een opgemerkte comeback maakte. Dan viel alles in de juiste plooi.
Tough guys
De Rode Duivels schreven aanvankelijk slechts voetnoten, maar de verstandige diplomaat zou uitgroeien tot ‘the grand old man’ van het Belgisch voetbal. De jaren tachtig zijn voor ‘zijn’ Rode Duivels. Gerets, Millecamps, Ceulemans, Vandereycken en Meeuws zijn mannen met baarden en stoppelbaarden. Tough guys met veel voetbalverstand. Jack Daniels en Zino Davidoff waren bij Guy Thys steeds in de buurt en werden onverklaarbare bondgenoten. Thys schonk de pers de vrije ruimte en gaf de journalisten het gevoel dat ze mee het elftal mochten ‘opstellen’. Voor het overige negeerde hij alle conventies. Hij wist dat Belgen op hun best zijn als ze hun zin mochten doen. Geen mediatraining, geen portretrecht, geen managers, geen teambuilders, geen beursgedoe, geen nette pakken, geen blabla.
De Belgische voetballer steeg onder Guy Thys boven zichzelf uit in een sfeer van valse nonchalance. De Rode Duivels bedwongen grote voetbalnaties of smeerden ze op een slimme en uitgekookte manier de nederlaag aan: Schotland, Italië, Spanje, Nederland, Frankrijk, Portugal, Argentinië, DDR (in Leipzig), Joegoslavië, Polen, USSR, Tsjecho-Slowakije en Uruguay. Het hoogtepunt net als in 1980 in de EK-finale tegen West-Duitsland op één minuut na niet bereikt. Wat als…Engeland zou zijn geklopt? Lag dan de weg naar de wereldbekerfinale open? In de kwartfinale wachtte Kameroen en van kampioen Duitsland was geweten dat ze slechts één land echt vreesden op de Mondiale: de Rode Duivels van Guy Thys. Onder zijn bewind wel goed gekomen met het vaderland in een indrukwekkend decennium. Ondanks de goal van Andy Platt. Dankzij de whisky, sigaar & stoppelbaarden.
