Raf Willems ontmoette Roger Reade, één van de belangrijkste krachten in de communitywerking van voetbal in Engeland. We publiceren hun gesprek in drie delen. Hieronder vindt u deel twee.
Geen beter moment om het even over de beste kant van het Engels voetbal te hebben. Deze week staat de Europese voetbalfocus volledig op het elftal van Gareth Southgate!
Soms verandert een ontmoeting een mensenleven. Dat overkwam mij rond het jaar 2001. Toen leerde ik Roger Reade kennen, sinds 1986 aan het hoofd van Het Football in The Community Programme (FITC). Dat vierde vorig jaar zijn 35ste verjaardag (1985-2020) . Het ontstond als reactie op het hooliganisme en in de nasleep van het Heizeldrama. Intussen is het één van de sterkste positieve maatschappelijke invloeden van Groot-Brittannië geworden en verdient het uitbreiding naar alle landen van Europa. In het kader van de zestigste verjaardag van het Europees Landenkampioenschap (1960-2021) zou de UEFA dit bij alle voetbalbonden op de agenda moeten zetten. In afwachting van opvolging verdient het een internationale bekroning.
Girl Power!
Roger Reade: “Haal ook de meisjes naar het stadion: Girl Power! Op puberjongens die stoer willen doen en de hooliganscène opzoeken, hebben meisjes een kalmerende werking. We mikten op het langetermijneffect om een nieuwe generatie supporters te kneden. Vijftien procent van de voetbalfans bestaat vandaag, vijftien jaar later, uit vrouwen tussen de achttien en vijfentwintig jaar. Het stadion en de club dienen dus om kinderen binnen te halen om aan sport te doen, hen goed gedrag aan te leren en op te voeden. Voetbal als wapen tegen sociale uitsluiting voor de zwarten en de Aziaten; voor de gehandicapten; voor de meisjes en de vrouwen! Voetbal als moment van emancipatie! We Can Help You! Intussen heeft het Football In The Community Programma 500 mensen aan het werk gezet vanuit de mijnwerkersgemeenschappen. We hebben wanhopige mannen opgeleid. Ze superviseren nu programma’s van recreatie en vrije tijd of zijn zweminstructeurs. In totaal werken 2500 mensen in dienst van het FITC. Elke profclub, het zijn er 92, heeft zijn eigen team van medewerkers.’
Het schema ziet er in elke club als volgt uit. Roger Reade: “Een FITC-coördinator begeleidt drie soorten werknemers
- de football coaches, dit zijn meestal ex-spelers die na een trainerscursus de jongeren sportief bezighouden
- de education teachers: onderwijzers die vanuit de club lesschema’s (Learning through Football) opzetten voor de scholen. Met als pedagogische uitgangspunten: motivatie-opbouw, aanleren van nieuwe kennis en verandering van gedragspatronen. We leren kinderen van racisten dat racisme niet kan. In de hoop dat ze hun ouders beïnvloeden. Elke club heeft intussen zijn eigen verantwoordelijke voor het nationale Kick Racism out of Football We zoeken kinderen op die uit de boot dreigen te vallen (Jessica with the Glasses, Thick Billy) en halen het beste uit hen. Equal Opportunities through football!
- de social development manager: welzijnswerkers die programma’s ontwikkelen voor volwassenen ter bestrijding van de sociale uitsluiting, ter begeleiding van langdurig werklozen en ter bevordering van steunprojecten ten voordele van het hele welzijnsveld
Social Inclusion of Geen sociale uitsluiting
De Football in the Community Schemes namen na een aarzelende start in de regio rond Manchester vanaf midden de jaren negentig een hoge vlucht. De nieuwe regering van Tony Blair en The Labour Party steunden de projecten met volle kracht en maakten van voetbal een sterk moment in de samenlevingsopbouw. De regering erkent dat voetbal een leidende rol kan spelen bij de emancipatie en de verandering van de maatschappij. Jonge ministers zijn opgegroeid met dit idee. Naast het stimuleren van de zogenaamde girlpower ontdekte FITC een ander fenomeen.
Roger Reade: ‘Tegenwoordig zitten we met jongens met een negatief zelfbeeld. Veel twintigjarigen worstelen met zelfmoordneigingen. We werken uitvoerig met deze probleemjongeren. We stellen vast dat ze rond hun zestiende van de school af willen. We halen ze naar onze clubs en laten ze deelnemen aan het programma van Learning Through Football. Naast hun halftijdse opleiding schakelen we ze in voor klusjes in het stadion. Ze keren nooit meer terug naar de school, maar wel naar het voetbal. Via de club halen we ze uit de marginaliteit. De club is hun tweede thuis. Ze identificeren zich op een positieve wijze met hun club en krikken daarmee hun negatieve zelfbeeld op. To build an identity versus hooliganism!
Het potentieel van het voetbal dient maximaal te worden gebruikt op het terrein van opvoeding en onderwijs en in de strijd tegen sociale uitsluiting en jeugdcriminaliteit. Ze krijgen verantwoordelijkheid en nemen die ook op ten aanzien van hun eigen club. En des te groter de club, des te groter het Community Scheme: ze maken er een vast onderdeel van hun clubcultuur van. Topspelers moeten volgens hun contract deelnemen aan het FITC. Dat is hen opgelegd door de PFA. Intussen bestaat dus de gewoonte om onze spelers de gemeenschap in te sturen. Gemiddeld vier keer per jaar, dan komen we met de hele selectie ruimschoots toe. Zo blijft het ook haalbaar voor de spelers. Drijvende krachten achter dit idee zijn coaches als Alex Ferguson en Gerard Houllier geweest, vanuit hun maatschappelijke achtergrond. Ferguson was een syndicalist en Houllier gaf les aan jongeren met een leerachterstand.’