Het kronen van een wereldkampioen – iets waar feitelijk maar vijf of zes landen aanspraak op kunnen maken – is slechts een van de vele verhaallijnen op een WK. Elk WK draait om het creëren van meerdere hoofdpersonen naast de uiteindelijke winnaar.
Er is altijd de Clown – meestal Engeland, dat op de klanken van ´Rule, Britannia´ een grootse entree maakt en vervolgens uitglijdt over een bananenschil. Er is de Mooie Verliezer (Morele Winnaar; RS), een titel waar Nederland doorgaans naar meedingt. En er is een Assepoester, in 2010 een rol vertolkt door Ghana.
Net als in het theater is het boeiendste personage op WK´s vaak de Schurk. Meestal is aan het begin van het toernooi de voorzitter van de FIFA (Sepp Blatter!; RS) de gedoodverfde kandidaat voor die rol en soms wint hij die ook. Maar denk eens aan Toni Schumacher die in 1982 Battiston torpedeerde, of aan Materazzi en Zidane die in 2006 om die rol streden. In 1986 werd Maradona dankzij zijn ´Hand van God´-doelpunt tegen Engeland zowel Schurk als wereldkampioen.
Luis Suárez was door zijn handsbal tegen Ghana de Schurk van 2010. In een goed geconstrueerd drama worden de hoofdpersonen tegen elkaar uitgespeeld, en nu stuurde de Schurk het Assepoester-team van het toernooi naar huis. Suárez´ handsbal vatte de onrechtvaardigheid van voetbal perfect samen. Het was voetbalgeschiedenis in één actie. En het blijft tot op heden een van de rijkste, meest gelaagde momenten die ooit op een WK hebben plaatsgevonden. Want voor Afrikanen belichaamde dat moment hun eeuwige teleurstelling op WK´s. Sinds Kameroen in 1990 de kwartfinales haalde werd de voorspelling dat een Afrikaans team ooit de beker zou winnen een cliché. Achteraf bleek dat toernooi niet het begin van de opkomst van het continent te zijn, maar het einde.
Bron: Simon Kuper, De wereld aan mijn voeten – Een reis door het hart van het mondiale voetbal in 9 WK´s, 2025, blz. 189-190
Uruguay-Ghana, WK-kwartfinale, Soccer City, Johannesburg, 2 juli 2010. In de laatste minuut van de verlenging, bij een 1-1 stand, kopte een Ghanees de bal op het doel van Uruguay. De bal was lang genoeg onderweg om het hele stadion het belang van het moment te laten beseffen. Als de bal erin ging, zou voor het eerst in de geschiedenis een Afrikaans team de laatste vier van een WK halen. Maar Uruguay´s aanvaller Luis Suárez stak zijn hand uit en stopte de kopbal voor de doellijn. De scheidsrechter stuurde hem van het veld en gaf Ghana een strafschop. Hun aanvoerder Stephen Appiah gaf de bal aan Asamoah Gyan, maar die knalde de penalty tegen de lat. De wedstrijd moest door strafschoppen worden beslist, die Uruguay het best nam.
Rob Siekmann
