RAYMOND BRAINE OVERLEED VEERTIG JAAR GELEDEN (25-12-1978) WAS HIJ DE BESTE BELGISCHE VOETBALLER? – RW (3)

Veertig jaar geleden overleed Raymond Braine (1907-1978). Maak kennis met het woelige leven van de vergeten eerste internationale vedette van het Belgisch voetbal. Vandaag aflevering 3.

Hij brengt zijn weg naar de Europese roem zelf mooi in kaart in ‘Duizend en Eén Match’.

Graag een bloemlezing.

* FIORENTINA 7-1, Kwartfinale 1935

‘Mitropa Cup 1935. Voor het eerst wordt de Cup door zestien elftallen gespeeld in plaats van door acht. Vier van elk land. In de eerste ronde wonnen we verdiend van First Vienna – 5-3 in Praag en 1-1 in Wenen. Begin juni kwam Fiorentina naar Praag voor de eerste manche van de kwartfinaal. De Italianen stelden een paar spelers in lijn die zij uit Argentinië en Uruguay hadden aangekocht. En Zuid-Amerikanen weten meer van voetballen af dan de eerste de beste kostersweduwe van klokkenluiden. Van meet af aan pakten we de Italianen bij hun schabbernak en lieten niet meer los voor we er met 7-1 klein hout van hadden gemaakt. Acht dagen later vroegen we ons af wat nu in Florence zouden beleven. Want…in Italië botst ge toch, daar moogt ge verzekerd van zijn, op één of andere attractie, op één of ander specialleke van typisch zuiderbloedaard. Na een kwartier stond het al 2-0. Het volk tempeestte er zoals alleen het Italiaanse publiek dat kan met bliksem en dondertoejuichingen tegelijkertijd. Nu waren we helemaal ons verstand kwijt. Op een gegeven ogenblik schoot er midden het zoveelste onbeschrijflijk geharrewar een der Italianen op ons doel. Eigenlijk schoot hij een kemel en onvermijdelijk ging zijn afschamper naast ons doel rollen, toen een der flauwe plezante afgevaardigden die naast ons doel zat, plots in een onberedeneerde reflexbeweging zijn voet op het speelveld stak, de bal van richting deed veranderen, met het gevolg dat deze over de fatale lijn in ons doel kwam. Goal! 3-0 oordeelde de scheidsrechter. Geroep, getier, gebrul met de sappigste saus van Tchechische scheldwoorden er bij. Niets aan te doen. Nedjedly bracht gelukkig de stand op 3-1.’

* JUVENTUS 5-1, Halve finale 1935

‘Mitropa Cup 1935. Halve finale. Daar stond Juventus voor de muur van Praag, met zijn wereldartisten als Orsi, Monti, Caligaris, Cesarini. Er volgde een testmatch in Bazel na 2-0 in Praag en 3-1 in Turijn. Sparta won met 5-1. Ik speelde de match van mijn leven.  De Zwitser Edwin Kleiner schreef in Sport: “Plots spurt daar Raymond Braine toe, vangt de bal in volle vlucht op en – nooit gezien zo hard – als een kanon naar doel knalt. Van op 16 meter suist de bal de Italiaanse doelman voorbij zonder dat deze ook maar één enkele beweging kon doen. Zo vliegensvlug vloog de bal dat de keeper zelf noch tijd noch gelegenheid had de snelheid van het leder te kunnen volgen. Een schoner goal heb ik nooit zien maken.” In Baseler Nationalzeitung pent Dr. Kaltenbach: “ Vooral Braine. In Zwitserland hebben de voetballiefhebbers vast nog nooit een middenvoor – van gelijk welk clubteam of internationaal elftal – aan het werk gezien van zulk ongeëvenaarde klas. Een prachtdemonstratie was’t  van zuiverste voetbalkunst.”’

La Vie Sportive, het officieel orgaan van de Koninklijke Belgische Voetbalbond liet deze wedstrijd evenmin onbesproken voorbijgaan: “Raymond Braine speelde als middenvoor in teruggetrokken positie en verdeelde het spel als een center-half. Aldus vrij van onmiddellijke tegenstrever was onze landgenoot weldra de baas van gans de wedstrijd. Nooit te voren wellicht speelde hij zo uitzonderlijk. Gedurende lange minuten werd Braine zonder ophouden toegejuicht nadat hij met een enige volée-schot, wonder van kracht en nauwgezetheid, zijn tweede goal had aangetekend. Braine was overal, bij de aanval meestal in punt en steeds op de loer om tussen de verdediging door te glibberen. In eigen verdediging vaak ook tot in de penalty-area teruggetrokken wanneer gevaar dreigde voor Sparta. Zijn reputatie van geniaal leader heeft Braine ten volle bewaarheid evenals deze van doelpuntenfabrikant. Hij was aan de basis van al de Sparta-goals en toen hij zijn juweeldoelpunt aantekende, kon de Italiaan Rosetta zich niet weerhouden hem welgemeend geluk te wensen.”’

* FERENCVAROS, Finale 1935, 2-1 VERLIES IN BOEDAPEST

‘Angstvallig en niet zonder vooringenomenheid stelden we ons de vraag wie er van Ferencvaros Boedapest of Ambrosiana Milaan onze tegenstrever zou zijn.  Een wedstrijd in Hongarije was nu eenmaal iets anders dan in een Italiaans broeinest. Tegen Hongaren kon men altijd en in alle omstandigheden “voetbal spelen”, in de ruime en breedste betekenis van het woord. De eerste manche diende eind augustus in Boedapest gespeeld. Nooit van tevoren kende ik het zo in de branding van de sport als toen. In straten en pleinen doorheen het anders zo Oosters gelaten Buda en tegen de hoge gevels op van het moderne Pest was het al Ferencvaros wat de klok sloeg. En wie de Hongaarse hoofdstad kent, weet dat daar ’s Zondags een aardig klokske tegeneen op luiden kan. Precies of ze met hun bronzen geluid met concurrentie gebons geladen van hun tak geven en met elkaar de broek van de klepel willen afdoen. Die morgen waren én klokken én mensen én alles het roerend eens: Ferencvaros zou winnen!

Ferencvaros-Sparta Praag. 2-0 na 27 minuten. In de 71 ste minuut hoorde ik de Italiaanse scheidsrechter een vrijschop fluiten, op nauwelijks twee meter buiten de backlijn. Nog was het scheidsrechterlijk signaal niet over de koppen der toeschouwers gegleden, toen ik de bal reeds te pakken had, hem vliegensvlug op de aangeduide plaats neerlegde en zonder een tweede teken van den arbiter af te wachten, keihard en met de vlucht van de wind onhoudbaar in de bovenhoek knalde. Geweldig protest van spelers en toeschouwers. Geweldig…en misschien niet helemaal ongelijk. Maar wat wilt ge? Ieder trekt zijn plan zoals hij kan. En op het randje af is iedereen zo een heel klein beetje dief in zijn stiel. Vooral dan wanneer de gelegenheid ne mens zo schelms toelacht. “Goal” wees de scheidsrechter en bleef bij zijn beslissing. Ferencvaros-Sparta 2-1. Als zedelijke overwinnaars trokken we terug naar Praag.’

* FERENCVAROS, Finale 1935,  3-0 WINST IN PRAAG

‘Praag stond in rep en roer. Zesenvijftigduizend mensen vulden het reusachtige Masarykstadion. Sparta! Sparta! Sparta! In dat gejoel lag meer, o zo oneindig veel meer dan in de gewone begroeting. In dat gejoel worstelden hoop en vrees door elkaar. In dat gejoel klopte de aderslag wel van vitaal belang, waaraan een gehele natie zich vastklampte. Sparta, gedenk uw land! In deze vier woorden, die immer maar doorheen het gejuich en het gekonkel ons omwelfden, lag een wereld van verlangen en koortsige verwachtingen, midden de meer dan vijftig duizend koppen die buiten aan de poorten van het stadion van op het afstand het verloop zouden volgen. Sparta, gedenk uw land! Op de 34 ste minuut kon ik nog juist in een alleruiterste krachtinspanning met mijn ver uitgestrekte voet de bal voor de grijpende klauw van de keeper wegtippen en lang over het groene gras in het verlaten doel doen verdwijnen: 2-0. Op de 69 ste minuut vertrekt de bal van mijn voet, een honderdste tikje van een seconde vroeger dan ik had gewild. Bij de toets van de bal voel ik permentelijk dat ik mijn pas rateer. Maar de bal, die schone ronde, smakelijke, lachende, zoete bal kiest daarmee van mijn voet de rechtstreekse richting van het verlaten doel en suist onweerstaanbaar tussen de palen in het net: 3-0! Sparta wint de Mitropa Cup! De Franse sportjournalist Maurice Pfefferkorn drukte zich in als volgt uit in L’Auto. Pas op, houd u vast, want hij gaat hard!

“De held uit de finaal was Raymond Braine. De uitmuntende Belgische voetballer heeft er een rol gespeeld die geheel en gans van beslissende aard was. Ziedaar wat tegelijkertijd twee wonderbare kwaliteiten illustreert van de klassevoetballer die Braine is: zijn virtuositeit en zijn productiviteit. Deze twee eigenschappen samen heeft de voetbalsport in Tcheco-Slowakije gemist. Vast en zeker is het dat de grote speler evenwel af en toe met geniale ingevingen uitpakken moet. Een tijd geleden begon men in Praag van al dat methodisch voetbal de buik vol te krijgen. De kentering die men thans vaststelt, vond haar oorsprong bij Raymond Braine. Hij kan niet alleen goochelen met de bal, hij kan vooral ook goalen maken. Daarom is het dat de roem van Braine zo diep ingeworteld is in het anders zo moeilijk te bevredigen Prager-publiek. Het Tchekische voetbal had immers opgehouden doelpunten voort te brengen. Al het schone verwaterde op’t ogenblik dat het er op aankwam te besluiten. Raymond Braine is het die aldaar opnieuw de weg naar de goal heeft aangetoond. Hij weet de toeschouwers om te toveren. Akademisch voetbal kent ook een grens. Voetbalspel moet in de eerste plaats leven. Het is een grote eer voor een Belg deze ommekeer te hebben ingevoerd en te hebben verkondigd in het zo hoogstaand en edel voetbalkoninkrijk van Tcheco-Slovakije.”’