MANCHESTER UNITED & DUNCAN EDWARDS, DE BESTE BUSBY BABE EN DE EEUWIGE 6 FEBRUARI 1958 – RW

Manchester United is back! Dankzij Ole Gunnar Solskjaer voetballen de Red Devils opnieuw volgens het aanvallende en creatieve evangelie van The Theatre of Dreams. Solskjaer treedt qua spelstijl in de voetsporen van Alex Ferguson. Die haalde op zijn beurt zijn invloed bij Matt Busby.

Matt Busby (1909-1994) wordt beschouwd als de man die het moderne Manchester United bedacht en de fundamenten legde voor Old Trafford als ‘Droomtheater’. Op 20 januari 1994 overleed hij, dat is precies 25 jaar geleden. Op 6 februari 1958 crashte het vliegtuig van Manchester United in München. Het drama ging de geschiedenis in als ‘The day a team died’ en wordt jaarlijks herdacht door de club. Deze week nemen we u mee in de leefwereld van Matt Busby, Duncan Edwards en The Busby Babes. Zij tekenden de patronen uit voor de filosofie achter ‘The Manchester United Way of Football’.  Aflevering 5.

Duncan Edwards, 1 oktober 1936-21 februari 1958 is de ondertitel van het boek The Full Report (2004) dat wedstrijd per wedstrijd het leven van de jonge sterspeler ontleedt. Zou er één voetballer ter wereld zijn van wie geboorte- en sterfdatum een cover sieren? Zonder woorden meer zeggen dan om het even welke goedkope en goedklinkende one-liner? Zou er ergens één voetballer zijn met een glasraam in de kerk van zijn geboortedorp? Op 27 augustus 1961 brengt Matt Busby zijn eerbetoon aan Duncan Edwards: blauw, roodpaars, groen, geel en wit. Met de tekst: Though there be many members, yet is there one body. In de St. Francis Church van Dudley.

De coach verliest zijn eerste genius. De jongen voor wie hij het onderste uit de kan haalt en die hij, meer én beter dan George Best, onder de vleugels houdt. Busby knuffelt hem en duffelt hem in tegen de gevaren van de boze buitenwereld. En verklapt hem het geheim van de snelle Schotse balwisseling. Geen Engelse spelmaker krijgt het beter onder de knie. Bondscoach Winterbottom selecteert Edwards liefst achttien keer voor zijn 21 ste verjaardag. Met hem klopt Engeland in de aanloop naar het WK van 1958 van Brazilië (4-2), de latere wereldkampioen, en Frankrijk (4-0), nà Brazilië de revelatie van het toernooi. Het kerkje wordt tijdelijk een bedevaartplaats voor treurende Unitedfans. Zou vandaag nog iemand het glasraam weten? Ik wil er naar toe! Duncan Edwards zien en sterven? Moeder Sarah verloor twee van haar kinderen maar sprak – de tachtig intussen ruim gepasseerd – in de documentaire The Story of United toch nog met humoristische en zachtaardige passie voor haar zoon. Desondanks: It all ended in tears. HDe g Een simpele maar gevoelige snaar, aan het eind van The Full Report, het match-per-macht-onderzoek van Iain Mc Cartney, naar de totale invloed van Duncan Edwards op het spel van Manchester United en het Engelse nationale elftal.

Reverand Dawson Catterell spreekt de onvergetelijke woorden tijdens de uitvaartplechtigheid op 26 februari 1958 ten aanzien van duizenden rouwende mensen: ‘Go forward Duncan Edwards from this place, rich in achievement, honoured and loved by us all. Talent and even genius we shall see again. But there will only one Duncan Edwards.’

Duncan Edwards overleeft de crash en zweeft veertien dagen tussen leven en dood. Hij sterft op 21 februari 1958.

Wie is Duncan Edwards? Het mysterie zal blijven, het antwoord nooit helemaal onthuld worden. Een wereldtopper die heengaat op zijn 21 ste levensjaar voedt het metafysisch aureool. Edwards is een kind van zijn tijd en draagt the roaring fifties van de vorige eeuw in zich. Er kondigt zich een nieuwe tijdperk aan via film en muziek. James Dean en Elvis Presley schokken de wereld: rebels without a cause, tenzij de jeugd vrijheid en amusement schenken. Edwards herkent zich vermoedelijk wel in Dean. Hij is alleszins de eerste voetballer met een vetkuif. Mooi gekamd, de brilcrème volgens de regels van de kunst aangebracht, de kuif trots in de lucht. Zijn welbewuste blik steekt schril af tegen de ouderwetse kapsels van zijn collega’s. Het enigma van Dean, de onbereikbaarheid en de vernieuwing, past Edwards als gegoten.

‘Duncan Edwards was with his excellence the most effective one-man performer of British football’, dat beweert later zijn ‘ontdekker’ Jimmy Murphy, de beroemde scout van Matt Busby bij Manchester United. Die performance en dat theatrale kenmerken het optreden van Edwards. Het geheim zit in de dans. De jonge Duncan vindt in de dans een tweede liefde en ontvangt invitaties van het befaamde Morris & Sword Dancing Team. Op zijn dertiende verkiest hij definitief het voetbal maar de lichtvoetige elegantie zoekt steeds zijn weg als hij het publiek entertaint. Tevens tackelt hij tot in de perfectie. Hij is zowel virtuoos als viriel.

Duncan Edwards voetbalt in een nieuwe stijl en sloopt de Engelse tradities. ‘De accuraatheid waarmee hij zijn passes verspreidt, zowel diep als kort, kent zijn gelijke niet in de Engelse voetbalgeschiedenis,’ analyseert The Times in 1957 na een reeks puntgave expressies in de herfst van 1957 en eindigt met: ‘Yet one man stood above all others. He was Duncan Edwards.’

Hij tekent een profcontract in 1952, amper zestien. Nooit eerder debuteert een Engelse profvoetballer op jongere leeftijd: 16 jaar en 185 dagen oud.

Matt Busby vordert op 1 juni 1952 in de late avond een taxi op. Samen met een jeugdscout rijden ze van Manchester naar Dudley, op ruim twee uur afstand. Ze zijn gealarmeerd door de interesse van Bolton. Ze bellen de familie Edwards wakker. Busby spreekt zeer lang met vader Edwards en licht geduldig alle thema’s van het profvoetbal toe. Om twee uur ‘s nachts, 2 juni 1952 verklaart Duncan Edwards zich akkoord: ‘I’m a Manchester Unitedplayer.’

Tot aan zijn dood in februari 1958 vallen hem 151 selecties voor het eerste elftal te beurt. Hij wordt ook als jongste Engelse speler opgeroepen voor het nationale elftal: in april 1955, op zijn achttiende. Hij speelt ‘positieloos’ omdat hij overal in het veld zijn streng kan trekken.

Edwards beleeft droevige en harde jeugdjaren. Zijn geboortestreek wordt The Black Country genoemd, een verwijzing naar de zware industrie rond Birmingham, en telt een hoge graad van kindersterfte. Duncans zusje Carol Anne overlijdt 14 weken na de geboorte.

Voetbal redt hem van de mijn of de staalfabriek.

‘And at the end of the day, when the question is asked: “Who was Manchester United’s greatest-ever player?”, there will be only one answer: Duncan Edwards, the boy who had the lot.’