In deze rubriek wandelt auteur Raf Willems letterlijk en figuurlijk door de bewogen geschiedenis van het voetbal. Hij vertelt over zijn herinneringen en ontmoetingen. ‘De voetbalwandeling’ verschijnt op geregelde en vooral ongeregelde tijdstippen. Vandaag over Sergio Busquets, die geveld werd door corona het EURO 2020 heeft verlaten. Verdwijnt de intelligentste middenveldcontroleur van het voorbije decennium?
Met Sergio Busquets verdwijnt de intelligentste middenveldcontroleur van het voorbije decennium
Een beter middenveld heeft de voetbalgeschiedenis niet gekend: Xavi-Iniesta-Busquets. Met de laatste als bewaker van het Barçadriehoekje. Richting EURO 2020 had bondscoach Luis Enrique hem in gedachten als ‘stille leider’ van de nieuwe Spaanse generatie. Corona lijkt hem te vellen. Keert hij nog terug op het hoogste niveau? Een portret van het enigma ‘Busquets’.
Wat hield ik van het Barçadriehoekje! Niet eerder zag ik hoogbegaafder middenveldvoetbal dan via het trio Xavi-Iniesta-Busquets. Meer dan 300 wedstrijden volgde ik hen op de televisie tussen 2008 en 2015. En uiteindelijk besloot ik: er bestaat geen intelligentere middenveldcontroleur dan Sergio Busquets. Maar wie is hij in werkelijkheid, vroeg ik mij ook af.
Wat weet men over hem? Weinig, hij behoedde er zichzelf voor om op een vervelende wijze de belangstelling te halen. Vermoedelijk vanuit een zekere saaiheid als voornaamste karaktertrek. Men betrapte hem al eens op een wegwerpgebaar of op een hand die hij op de schouder van een opponent duwde. Op zijn positie – die van controlerende middenvelder – zijn dat te verwaarlozen verschijnselen. In tegenstelling tot ‘ellenboog uitdelende’ of ‘rondmeppende’ collega’s hield Busquets het vooral beschaafd. In de Clasico ging hij al eens in de clinch met de uiterst irritante Pepé van Real.
Laureano Ruiz
Misschien is Sergio B. de meest ‘masiaïstische’ van alle Barçaspelers. Omdat hij van de verovering van de bal een ander gegeven heeft gemaakt: een stijlbreuk. Volgens de regels van dat ‘masiaverhaal’ – de befaamde jeugdopleiding van FC Barcelona – dat in de jaren zeventig van de vorige eeuw werd geopenbaard door Laureano Ruiz. Naar de inzichten van Ruiz was een speler die op een foutloze wijze de bal recupereert veel nuttiger voor zijn elftal dan hij die er met volle domme kracht invliegt.
Busquets was een schaduwspeler: stapje hier, looplijn daar, de bres dichten voor ze ontstaat. En schakelde over: niet meteen naar een hogere versnelling, maar naar het juiste ritme. Daardoor had hij een andere dimensie gegeven aan de regelaar voor de defensie. Het was pas van het moment af dat Sergio geruisloos Yaya Touré en Seydou Keita naar de achtergrond drong dat Pep Guardiola’s magische driehoek ‘Xavi-Iniesta-Busquets’ begon te functioneren. De bal werd niet alleen in deze zone van het veld ongrijpbaar, hij bleef ook in deze weliswaar zichzelf voortdurend verschuivende zone. In tegenstelling tot bij Touré, die op zoek ging naar de diepte. Busquets recupereerde de bal en kon hem vervolgens mee in het elftal houden. Lees: in het driehoekje met Xavi en Iniesta. Dat driehoekje kreeg iets van optisch gezichtsbedrog. Het droeg de valse schijn van traagheid met zich mee terwijl het in werkelijkheid met het scherpst mogelijke tempo werd uitgevoerd. Het driehoekje eiste de absolute snelheid van handeling van de vertolkers en woord door waarnemers vaak verkeerd beoordeeld als traag tiki-taka.
Om het driehoekje optimaal uit te voeren, hoort men niet alleen de stap op de juiste plaats in de benen te hebben, maar tegelijk het inzicht om een fractie sneller te denken. En vooraf te begrijpen waar de volgende baltoets zal eindigen. De Spaanse bondscoach Vicente del Bosque omschreef het na de gewonnen World Cup 2010 in Zuid-Afrika zeer treffend: ‘Je kijkt naar de match en je ziet Busquets niet. Je kijkt naar Busquets en je ziet de hele match.’
Melancholisch
Xavi en Iniesta konden nooit hun graad van volmaaktheid halen zonder hem. Samen wonnen ze alle prijzen van het wereldvoetbal. De controlekamer van de ploeg. Twaalf seizoenen en dertig prijzen bij Barça. Wereldkampioen en Europees Kampioen met ‘La Roja’. Het enigma dat zich zelden liet zien zoals hij is. Sergio Busquets. Zien we hem nog ooit terug op het hoogste niveau? Dat vraag ik me enigszins melancholisch af.