BIJ DE VEERTIGSTE VERJAARDAG VAN LA MASIA, HET OPLEIDINGSINSTITUUT VAN FC BARCELONA(1) – RW

In oktober 1979 opende La Masia officieel zijn deuren. Het groeide uit tot het beroemdste opleidingsinstituut ter wereld. Met onder meer Messi, Xavi, Iniesta, Busquets en Picqué als bekendste ‘vormelingen’. Het bleef een tijdje stil de voorbije jaren met de zestienjarige Ansu Fati – uit Guinee-Bissau en sinds zijn twaalfde in Barcelona – leverde La Masia een nieuw toptalent af.

Deze week brengen we in vijf afleveringen een beknopte historiek en de filosofie van La Masia.

Camino de La Masia: de tocht naar La Masia (1)

Ik loop de weg naar La Masia. Camino de La Masia. Het is een soort gewijde begankenis voor de voetballiefhebber. Een ‘pilgrimage’. Op zoek naar de heilige graal. Het is de sleutel naar de wijsheid. Een voorwerp met mysterieuze krachten dat in dromen en visioenen verschijnt en de kwalen uit de wereld helpt. Zo luidt de legende. Vertaal dit naar voetbal en men zoekt de weg naar La Masia. Camino de La Masia. Naar analogie met Camino de Compostela. De sleutel naar de voetbalwijsheid. Ik heb het mezelf ingeprent, de statistieken: zes spelers van La Masia werden wereldkampioen met Spanje in 2010; zeven masaïsten liepen de ereronde na de finales van de Champions League van 2009 en van 2011; acht ingewijden beleefden de 5-0 tegen Real Madrid – Guardiola versus Mourinho – op 29 november 2010. Ze noemen dit het spirituele huis van Barça. Ik aanschouw een oude boerderij, gebouwd in 1702. Grenzend aan de achterkant van Camp Nou, met palmbomen en rododendrons in de tuin en een naakte gouden vrouwelijke engel zonder hoofd. Wie het heiligdom wil betreden, moet voorbij het beeld van een oud mannetje: korte broek, ontbloot bovenlijf, lange baard. Detail: mét een bal. Het lijkt de bewaker van de heilige graal. Wie het antwoord wil vinden, moet de juiste vraag stellen. Om die juiste vraag te stellen, loopt men de weg naar La Masia. Als een ‘pilgrimage’. En men ontdoet onderweg zichzelf van alle mentale ballast en vooroordelen.

Het oude mannetje is de Avi, een soort van Catalaanse grootvaderfiguur die voor het eerst opdook in een ‘comic strip’ uit 1924. L’Avi is de huidige mascotte van Barça. Hij is een vast onderdeel op evenementen en wedstrijden. Iedereen wil met hem op de foto. Bij winst in de Champions League scheert hij zijn baard af. Hij is de rustbrenger in het rumoerige leven van FC Barcelona. Zijn standbeeld staat sinds 1972 voor de poort. Het is een sculptuur van beeldhouwer Josep Viladomat en het symboliseert volgens de officiële uitleg het sentiment van de barcelonista. En het respect voor de geschiedenis en het vertrouwen in de toekomst. En in die zin bewaakt hij dus de geheimen van de graal, het mysterie van de Masia. In de winter van 2010 bezetten ze met drie het podium van de FIFA World Player of the Year: Messi, Xavi, Iniesta. De krant El Mundo Deportivo kopte: ‘Masia Mundial’.  Men monkelde: ‘Andere clubs kopen Ballons d’Or, Barça creëert ze.’ De overwinning werd opgedragen aan de coaches, de scouts, het systeem. De internationale pers preciseerde het als de glorie van een geloof. Ik corrigeer: het is meer dan de glorie van een geloof, het is de glorie van de graal. Wie concipieerde het grote plan? Wie bepaalde het bouwwerk? De grootste coaches Daucik of Michels? De grootste spelers Kubala of Cruijff? Neen! Het is: Laureano Ruiz! De uitvinder van de cantera, of jeugdopleiding, van Barcelona. Althans in zijn hedendaagse vorm.

Laureano Ruiz Quevedo werd geboren in 1937 in het plaatsje Escobedo de Villafufre in de omgeving van Santander. Na een bescheiden episode als voetballer bij het plaatselijke Racing schraapte hij zijn moed bij elkaar en stapte rond 1970 op de voorzitter van FC Barcelona af. Hij overtuigde de heer Montal van zijn standpunten. Ik kom meer over hem te weten via het in mei 2011 gepubliceerde boek Senda de Campeones. De La Masia al Camp Nou van Marti Perarnau. Snuisterend in een boekenhuis in de buurt van het stadion vind ik nog een laatste exemplaar. Bij gebrek aan geld verstop ik het achter andere boeken en diep het de volgende ochtend alsnog op. Het is niet verdwenen, tot mijn grote opluchting, want het is een niet voor de hand liggende en verbazingwekkende publicatie. Perarnau becommentarieert geregeld voetbal op televisie, maar maakte naam als expert van het jeugdvoetbal. Senda de Campeones betekent voor diegenen onder ons, zoals ondergetekende, die geen Spaans begrijpen: ‘het pad van de kampioenen’. Inbegrepen de ondertitel: ‘van La Maisa naar Camp Nou’. Samengevat: het pad van de kampioenen, van La Masia naar Camp Nou. Soms vat men ‘Senda’ ook op als ‘bergpad’. Wat hier ook van toepassing is: het pad heeft hobbels en nijdige hellingen. Marti Perarnau tekent op de eerste twee pagina’s ovaalvormige cirkels vol namen met pijltjes aan elkaar verbonden. De belangrijkste drie kringen lopen via een dikke lijn naar elkaar en waaieren uit over de hele bladzijde: met onderaan Josep Guardiola, in het midden Johan Cruijff en bovenaan…Laureano Ruiz.

Perarnau vatte het plastisch samen: Ruiz heeft de zaadjes geplant; Cruijff de gewassen vastgezet en Guardiola de oogst binnengehaald.

Het is goed om te weten dat Ruiz, sneller dan Cruijff, de invoerder van…de rondo is geweest. Het is goed om weten dat Ruiz de slogan van zijn voorganger bij Barça uit zijn kantoor kieperde: ‘Bent u kleiner dan 1,85 cm? Draai u om en vertrek!’ Zo begrijpt u het devies van Barça op het einde van de jaren zestig: een voetballer moest groot en sterk zijn, een loper, een werker. Laureano lachte er eens mee. Hij sprokkelde inspiratie bij…de taal. Het vergeleek het onderrichten van het voetbalspel met het leren van de taal. Wil men een taal kennen, men werkt met de woorden. Tracht met het voetbal te beheersen, met bezigt de bal. Laureano Ruiz richtte het huis in met twee simpele basisregels: het gevoel voor de bal en de looplijn met het hoofd omhoog.

Lees morgen deel 2.