Thomas Müller, onzichtbare interpretator van de ruimte, bezorgt Barça opnieuw historische vernedering – RW

Wat een onwaarschijnlijk voetbal van Bayern München. Wat een sportief drama voor FC Barcelona. Op zijn manier was Thomas Müller de man van de wedstrijd: zonder dat het opviel. Niemand interpreteert beter de ruimte, dan hij. Een portret uit het boek 111 Legendarische Voetbalhelden sinds 1920. Nu te koop in onze nieuwe webwinkel!

Thomas Müller. Bayern – FC Barcelona 4-0, 23 april 2013, halve finale Champions League. De ‘Roten’ kegelden de ‘blaugrana’ uit het toernooi. Er werd geschiedenis geschreven want dit markeerde het einde van het tijdperk ‘Pep Guardiola’ bij Barça. Thomas Müller heeft dit ingeleid. Hij opende de doelpuntenlijn in de 25 ste minuut en gooide het slot dicht met nummer vier in de 82 ste minuut. De eerste is altijd de moeilijkste en de laatste vereist lenigheid van de bewegingen tot op het einde. In dat seizoen 2012-’13 won Bayern vier prijzen: DFL-Supercup, Bundesliga, Champions League, DFB-Pokal. En de publieke opinie beschouwde Thomas Müller als ‘das Herz und die Seele seiner Mannschaft’. Het hart en de ziel van Bayern.

En toch…twijfelde iedereen steeds aan hem. En bekeek hij zichzelf met een meer dan gezonde portie zelfspot. Waarnemers struikelden over elkaar, op zoek naar de smalendste opmerking: ‘Andere topspelers kunnen ongeveer alles beter dan hij.’ Tergend: ‘Niet de snelste, niet de trefzekerste, niet de meest geconcentreerde.’ Treiterend: ‘Ongeveer zeventig miljoen voetballers kunnen beter dribbelen dan hij.’ Teisterend: ‘Iedereen heeft een sterker gesteld.’

Denigrerend: ‘Als Thomas Müller zich wil amuseren, dan brengt hij geen bezoek aan de nachtclub, maar bekijkt hij video’s van zichzelf.’ Overtreffend: ‘Hij voetbalt met de bewegingen van een jong rendier dat in een nagel is getrapt.’

Met andere woorden: wat kwam Thomas Müller eigenlijk zoeken op een voetbalveld?  Hij legde het met plezier nog een beetje dikker op: ‘Als kinderen mij vragen om enkele kunstjes te tonen, dan blijf ik het antwoord schuldig. Ik kan geen bal in de lucht houden, geen toverdingetjes uit de voeten schudden. Dat behoort niet tot mijn vakgebied. Ik geef toe dat ik zelden zo’n lachwekkende voetballer als mezelf heb gezien. En desondanks heb ik succes.’ En desondanks had hij succes.

Wat kon Thomas Müller dan wel?

‘Ich bin ein Raumdeuter.’ Zo omschreef Thomas Müller zichzelf in 2011 aan de Süddeutsche Zeitung. En om de vragende blik van de interviewer te beantwoorden, voegde hij er aarzelend aan toe: ‘Iemand die de ruimte interpreteert’.

De ruimte interpreteren! Daarin muntte hij al op 21-jarige leeftijd uit tijdens de World Cup 2010 in Zuid-Afrika: Engeland (4-1), Argentinië (4-0) en Uruguay (3-2, om de derde plaats). De collega’s van de Mannschaft verklaarden het verlies in de halve finale tegen Spanje (1-0) vooral door zijn afwezigheid, als gevolg van een schorsing.

Die ruimte interpreteren, dat deed hij op zijn best tijdens de World Cup 2014 in Brazilië tijdens Duitsland-Portugal waar hij drie doelpunten tegen de touwen tikte. Hij overklaste daarmee Cristiano Ronaldo, die amper tot een goede actie kwam. Muller was het complete tegendeel van de Portugese wereldvoetballer van het jaar. Hij bewoog zich zowel ‘verticaal’ als ‘horizontaal’. Met het inzicht als instinctieve gave, het talent om te scoren en op een frêle wijze en het spel een gedachte sneller te lezen in het volle elfmetergebied. Hij leerde de routes te vinden om de duels te vermijden. Listig in de positionering, doordacht in de afwerking. Buitenspeler, terugzakkende spits én hangende midvoor in één: snel, technisch, onbewogen. Zeldzame eigenschappen in hetzelfde spitsenlichaam. Deze kennis nam hij over van zijn jeugdcoach Gerd…Muller, de eeuwige topschutter van Bayern (7 keer primus in de Bundesliga tussen 1964 en 1978). Wereldkampioen in 1974 en topschutter met tien doelpunten op de Wereldbeker van 1970. Hij onderwees zijn pupil om uit de draai te scoren, een rondo om de eigen as te maken en dan met een getimed tikje de bal buiten bereik van de keeper te leggen. Muller de oude instrueerde dus Muller de jonge over het doelpunt.

Op het hoogste niveau was hij een ontdekking van Louis van Gaal. De Nederlandse coach stelde de twintigjarige bij zijn komst in 2009 meteen op in het eerste elftal en bezigde over hem zelf een on-Van-Gaalse-one-liner: ‘Muller spielt bei mir immer.’ Daarmee verliet hij de eigen heilsleer dat een speler zich telkens diende te bewijzen. Thomas voelt zich het best in zijn vel in de positie van valse spits. Hij laat zich graag betrekken in het samenspel met de jongens op de flank en geeft en vraagt kaatsende ballen. Zowel Joachim Löw als Louis van Gaal beschouwen zijn mentale kracht als zijn sterkste punt, het onverstoorbare scoren in de kleinst mogelijke opening.. Dat moet hij van zijn leermeester hebben. Om die reden droeg hij op Wereldbekers van 2010 en 2014 het nummer dertien, als ode aan Gerd.

De expert René Maric, de initiatiefnemer achter de tactiekblog ‘Spielverlagerung.de’, interpreteerde de ‘ruimte-interpreteerder’ als volgt: ‘Niemand ontleedt de ruimte beter dan hij. Op het juiste moment wegsprinten of een passeerweg openen. In zijn hoofd denkt hij sneller dan de tegenstander. Hij voelt het spel aan. Terwijl Robben en Ribéry de verdedigers uitschakelen met hun dribbels, doet Müller dat met zijn bewegingen. In de klassieke aanvallersdeugden zoals dribbelen of afwerken is hij pure middelmaat. Wanneer men voetbal bekijkt als een compleet en dynamisch spel, dan is hij op gebied van handelingssnelheid, anticipatie en beweging  wereldklasse. Hij benadert het niveau van het briljante, maar niemand kan duiden waarom precies. Hij is de vrije geest van het moderne voetbal.’

De vrije geest van het moderne voetbal, die niemand begrijpt. Wereldkampioen, Champions League, Wereldbeker voor Clubs, recordhouder Bundesligatitels. Daar kan men mee verder in het leven. Thomas Müller.