Jan Mulder. De meest uitgesproken persoonlijkheid geweest van zijn generatie (1965-1972). Ademde de tijd uit, golden sixties, en gedroeg zich in dezelfde geest, zij het niet zo uitgesproken als George Best of Johan Cruijff. Brussel was Engeland of Amsterdam niet. Gold als ‘groot talent’, waarvoor zowel Anderlecht als Standard de reis naar het hoge Noorden (Winschoten in de buurt van Groningen) waagden. Voelde zich op zijn negentiende als ‘de jongen van de boerenbuiten’ meteen thuis in de grootstad. De joie de vivre van Brussel bekoorde hem. Snelle wagens fascineerden hem en daarnaast verdiepte hij zich in literatuur, chanson en schilderkunst. Op het veld: titels in 1966 en 1967 en meer dan twintig doelpunten. In 1968 hield een zware blessure hem aan de kant. Keerde slechts moeizaam terug en explodeerde de volgende drie seizoenen vooral in Europese matchen, zoals in de heenwedstrijd van de UEFA Cupfinale tegen Arsenal in 1970 met twee doelpunten.
Drong zich vooral op door zijn sterke identiteit en gretigheid. Stond op het gebied van balgevoel en trapje lager dan Puis, Van Himst en Hanon, maar ging hen voor in spelinzicht en volwassenheid. Voetballend zorgde hij in België niet voor trendbreuk, maatschappelijk wel. Veroorzaakte als eerste exponent van de Hollandse branie een cultuurshock naast het veld en morrelde aan de mentaliteit van de Belgische voetballer. Reed met een in het oog springende witte sportwagen, las altijd een boek, leerde sneller Frans dan zijn Vlaamse vrienden. Vertoefde graag in de Brusselse salons en werd ‘de koning van de dansvloer’ genoemd. Hield van Jacques Brel en Mick Jagger. Pleitte tegen coach Sinibaldi in voor meer ‘realisme’ in de Europese matchen en ontlokte zelfs geregeld via de pers een conflict met de ontwerper van ‘le football champagne’. Eiste meer inzet tijdens de trainingssessies en vroeg inzicht in de zwakheden van de tegenstander. Laakte het ‘je m’enfoutisme français’ van Sinibaldi en stelde dit aan de kaak als een gebrek aan professionalisme.
De ‘zich-aan-alles-ergerende’-Jan stak stilaan het stekelige kopje op. Voerde een felle strijd tegen het ‘vuile spel’. Hekelde de ruwe zeden en de agressie op het veld en de Belgische ‘eerst-de-man-en-dan-de-bal-mentaliteit’. Begon genoegen te scheppen in het filteren van zijn gedachten en liet zijn jeugdjaren rond 1970 achter zich. ‘The world according to Mulder’ openbaarde zich. De wereld volgens Jan Mulder was daar.
In 1972 stond hij weer op scherp: titel en beker! Poneerde geprononceerde meningen tegen de autoritaire coach Georg Kessler, die hem nochtans had laten debuteren in het Nederlands elftal.
Botste zeer heftig met hem. Belandde op de bank, weigerde in te vallen, deed het alsnog toch, boog de achterstand om en stak, terwijl Kessler applaudisseerde voor hem, de middelvinger de hoogte in. Tekende vervolgens voor negen jaar een nieuw contract, haalde in de eindspurt zeven punten op Club Brugge in en…dwong vervolgens een toptransfer naar het Ajax van Johan Cruijff af, op dat ogenblik het beste elftal van Europa. Het onaangename afscheid zat in één scherp beeld vervat: een langharige man, die in ontbloot bovenlijf én ferm brullend op de schouders van de fans gaat na de ontlading bij de onverwachte landstitel van 1972. Een schril contrast met de bescheiden jongen die zeven jaar eerder in Brussel arriveerde. Van puber tot rebel. Hollandse identiteit en persoonlijk, Jan Mulder.
In Amsterdam stonden de verwachtingen hoog gespannen: samenspelen met Johan Cruijff, in zijn voetsporen treden na zijn vertrek, Europa Cups winnen en meedraaien op de Wereldbeker van 1974. Het mislukte door de knie. Jan speelde net geen zestig wedstrijden, waaronder vier in het eerste seizoen. Toen won Ajax de landstitel en de Beker met de Grote Oren, zonder hem. In de twee volgende jaren eindigde Ajax derde. Mulder scoorde wel in de Europese Super Cup tegen AC Milan (6-0), de enige prijs die hij in Amsterdam won. In 1975 werd hij afgekeurd voor topvoetbal. Van dan af begon zijn tweede carrière als schrijver, kunstenaar en mediafiguur.
