111 Legendarische Voetbalhelden sinds 1920. Wie zijn ze, die honderd voetballers, tien keepers en dat uitzonderlijke fenomeen? Maak mee deze wandeling door het voetballandschap van de voorbije eeuw. Veel leesgenot – Raf Willems. Het begon met Billy Meredith, die voor beide clubs uit Manchester speelde. Dit verhaal bieden we u ter opvrolijking na vermoedelijk de meest trieste stadsderby ooit tussen de beide clubs.
BILLY MEREDITH: FOOTBALL WIZARD MET EEN DOEL
Manchester United – Bristol City 1-0, FA Cupfinale, 9 augustus 1909.
Billy Meredith. Aanschouwde het levenslicht in de kleine mijnvallei van Chirk in Wales. Van zijn twaalfde tot zijn twintigste daalde hij elke ochtend naar de diepste bodem af. Leefde er in bittere armoede en leerde er een les voor het leven: zonder sterke federatie geen succes in de strijd voor belangenbehartiging.
Voetballende tovenaar werkte als kind in de mijn
Het voetbal hielp de mijnwerkers vooruit in hun strijd voor een beter bestaan. Elke avond zochten ze verpozing in het balspel. Meredith ontdekte alle dribbeltrucs. Men noemde hem ‘Football Wizard’, de voetballende tovenaar.
In 1894 tekende hij een contract bij Manchester City.
Daar kwam hij later onder de invloed van zijn coach Tom Maley, een voormalige voetballer van Celtic Glasgow. Die leerde hem de twee principes van Celtic aan: het artistieke combinatiespel of ‘passing game’ als antwoord op het brutale ‘Engelse’ kick-and-rush en het gebruik van het voetbal als middel tot sociale rechtvaardigheid. Meredith maakte deze beginselen tot de zijne en voerde ze uit bij…Manchester United.
Want hij geraakte op een dwaalspoor na een schorsing in 1906 als gevolg van vermeende betrokkenheid bij matchfixing bij City, op dat ogenblik dé vereniging van de stad.
Rebel en oprichter van Players Union
United gooide hem in 1906 de reddingsboei. Hij draalde niet en spoorde zijn nieuwe club aan tot de keuze voor creativiteit. Tegelijk stichtte hij, in de protestsfeer van die dagen, in 1907 samen met het hele elftal én met oogluikende steun van de clubdirectie, de eerste voetballersvakbond ter wereld: The Players’ Union. Lokte een staking uit en pleitte voor de emancipatie van de profspeler. Daagde de macht uit, schreeuwde om verandering en plezierde het publiek. De vanuit Londen opererende behoudsgezinde voetbalbond duldde geen inspraak.
Tijdens wedstrijden droegen de spelers van Manchester United uit protest armbanden en badges met de initialen PU van Players’ Union. Naast de verdediging van de eigen belangen hield het syndicaat de algemene gezondheid van de profvoetballer in het oog. De spelers grepen de kans om te strijden voor hun vrijheid. ‘Historische veranderingen worden telkens geforceerd door kritische individuen’, polemiseerde de rebellerende Meredith in zijn populaire column in een krant. Doelend op zichzelf. Zijn tegendraadsheid ontlokte veel applaus.
Tabakkauwende: populair tot in Zuid-Afrika en China
Hij werd de eerste vedette van het wereldvoetbal en de telex zong ronkende steunbetuigingen vanuit Zuid-Afrika en China. Zijn eerste optreden met Manchester United in 1907 bevestigde dit beeld: als hij veld betrad, ontrolde een rode golf van nooit gezien enthousiasme. Het publiek ging helemaal uit de bol. Meredith was ‘a celebrity’, een ster die werd opgevoerd in muziekopvoeringen en theatervoorstellingen.
Om zich beter te concentreren op het spel, kauwde hij tabak. Het ethos van het voetbal zat voor hem vervat in de slogan ‘the people’s game’. In de winter van 1907 opende hij in de eerste meeting van de nieuwe vakbond een zeer scherpe confrontatie met de conservatieve voetbalautoriteiten. De spelers van Manchester United verspreidden de syndicale boodschap bij elke wedstrijd.
Het jaar ‘1909’ werd beschouwd als dat van ‘de opstand in het Verenigd Koninkrijk’. Postbeambten, politieagenten, mijnwerkers, artiesten, dokwerkers en staalarbeiders legden het hele land lam. De Players’ Union sloot zich bij het protest aan. Manchester United kreeg een schorsing maar noemde zichzelf: The Outcasts Football Club 1909.
Classy Manchester United Way
In zijn columns sneed Billy het ene sociale thema na het andere aan. Opende steeds met de verdediging van zijn eigen kunstzinnige voetbalstijl – the classy-Manchester-United-way-of-football – om steevast te eindigen met de opsomming van de belangrijkste actiepunten. Gebruikte zijn platform om de professionele voetballer zijn rechten te bezorgen. De strijd van de Players’ Union beschouwde hij als de zijne. Football Wizard met een doel. Billy Meredith.
Het palmares van Billy Meredith
