De Bosuil. Geen stadion in België kent meer combinatie van cult en mythe. Op 1 november 2023 viert de Antwerpvoetbaltempel de honderdste verjaardag. Wie herinnert zich nog dat er tussen 1923 en 1988 liefst veertig officiële en twee officieuze interlands werden gespeeld? Waaronder 35 Derby’s der Lage Landen. Met tussendoor ook de halve finale van het EK 1972 tegen West-Duitsland voor een record van 60.000 toeschouwers. Voetbalschrijver Raf Willems brengt deze ‘vergeten geschiedenis van Rode & Witte Duivels in de Hel van Deurne’ opnieuw tot leven in tien afleveringen. In aflevering acht over de Derby die besliste over deelname aan het WK 1974 in West-Duitsland. De Witte Duivels brachten het het grote Oranje van Johan Cruijff, Johan Neeskens en Willem van Hanegem op de rand van de nederlaag. Ware er niet die beroemde houten Bosuilbalk. Voor 55.000 en meer toeschouwers.
België – Nederland 0-0, 19 november 1972 (Kwalificatie voor WK 1974)
Een koude novemberavond in Antwerpen, met bibberende Belgen op de Bosuil. Feyenoord en Ajax wonnen respectievelijk in 1970, 1971 en 1972 de Europa Cup der Landskampioenen. Het totaalvoetbal van Oranje meldde zich voor een wereldwijde overrompeling. Bondscoach Raymond Goethals bevond zich op de rand van de zenuwinzinking. De kwalificatie voor het WK 1974 in West-Duitsland stond op het spel. De Brugse bomber Raoul Lambert, de enige spits in België van Europees formaat, worstelde zoals steeds met zijn te korte spieren. Hinkend haakte de topschutter van Club Brugge af. Goethals tilde de psychologische oorlogsvoering naar een hilarisch niveau. Hij hield vol dat Lambert zou spelen, trainde op geheimgehouden velden en ontvluchtte de pers die om het uur van een andere plaats belde. Zijn Nederlandse collega, de al even zenuwachtige Frantisek Fadhronc, beantwoordde in de minuten voor de aftrap van het vaak letterlijke WK-gevecht alle hocuspocus van zijn tegenstrever met een valse opstelling. Johan Cruijff en Willy Brokamp betraden wèl het veld, maar de twee aanvallers stonden niet op het scheidsrechtersblad. De goedkope truc tekende de sfeer die al weken voor de Derby grimmig uitslaat. De Oranje Leeuw beurde voor een mogelijke WK-plaatsing 60.000 gulden, de Witte Duivel moest het stellen met 400.000 frank. Zijnde drie keer minder en omgerekend naar wat het vandaag in euro zou zijn: 100.000 euro voor de Nederlanders, 30.000 voor de Belgen. De sport in het algemeen en het voetbal in het bijzonder beleefden het einde van de romantiek. Realisme werd het devies. Oranje perfectioneerde zich die avond aan de twee uitersten van het spectrum. Achter de verbeelding van Johan Cruijff stak de berekening van Johan Neeskens. Zijn cynisme liet Nederland de Hel van Deurne overleven. Het beulswerk van Nees werkte op de Belgen als sluipend gif. Het sloopte ook Paul Van Himst, die achteraf beschouwd zijn laatste grand gala du football met de Duivels presenteerde. Paul was de poëet onder de voetballers, de paarswitte prins van het Astridpark, de vertolker van de artistieke Anderlechtschool in de jaren zestig. Traag, intuïtief en sierlijk voetbal. De aanvoerder koesterde het witte shirt van zijn land. Wit stond dichter bij Anderlecht dan rood, dat veeleer het rumoerige strijdershart van Wilfried Van Moers Standard symboliseerde. De tandem Van Moer-Van Himst bezorgde het duo Van Hanegem-Neeskens aanvankelijk een zware avond en stuurde Jean Thissen naar zijn historische bal op de Bosuilbalk. Diep in de tweede helft was de Hollandse doelman Jan van Beveren geklopt, maar het schot van de linksachter van Standard stierf uit op de oude, houten vierkante paal.
Oranje begon tijd te rekken, de Zilvervloot in de tribunes zweeg. ‘Liejere sjotte, liejere shotte’ joelde het Antwerpse publiek naar de dit keer toch wel erg tegenvallende kunstenaars van het balspel. Oranje opteerde voor pure zakelijkheid en was blij met het punt. België baalde. Paul Van Himst, de zachtaardige, trakteerde Johan Neeskens, de keiharde, nog op een elleboog. Na de wedstrijd ontstak Van Himst in woede en noemde de Nederlanders ‘ordinaire schoppers’. Neeskens barstte zelfs in tranen uit nadat de Nederlandse pers hem scherp op de korrel had genomen voor zijn kamikazeacties. De wereld stond even op zijn kop tijdens de Derby der Lage Landen. Goethals liep lachend het veld af. Hij toonde zich gelukkig met een gelijkspel tegen de Kazen, zoals hij onze Noorderburen noemde. Volgens hem waren die Ollanders het beste elftal van de wereld.
