Een Belgische voetbalfeestje, en dat is het. De nationale ploeg schijnt er zin in te hebben in de aanloop naar het WK 2018. Er wordt hardop gedroomd van minstens een halve finaleplaats. Tijd om met enkele ‘Duivelse voetbalbrieven’ de kwaliteiten van onze Rode Duivels toe te lichten. In de volgende weken schets ik hier mijn favoriete opstelling aan de hand van portretten de betrokken spelers. Vandaag: Vincent Kompany.
Kopbaldoelpunt Kompany tijdens Manchester City – Manchester United (1-0) op zaterdag 30 april 2012.
Kopbaldoelpunt Kompany tijdens Manchester City – Manchester United (2-3) op zaterdag 7 april 2018. Vrijwel identiek, en toch een wereld van verschil. Symboliseren beide goals de doorbraak en het einde van zijn carrière?
In 2012 beleefde hij zijn hoogtepunt. In 2018 schijnt het beste voorbij te zijn. Of vergissen we ons weer? Ik pleitte al eerder om een ‘afscheid in schoonheid’.
Niemand die een beter evenwicht weet te vinden tussen de geest en het lichaam dan ‘de blauwe Rode Duivel’.
Body meets mind! Zo typeerde kinesitherapeut Lieven Maesschalck hem tijdens een gesprek dat ik in de lente van 2013 voerde voor mijn boek Sympathy for the Devils. De Belgen in de Premier League.
Ik citeer even uit onze conversatie van toen: ‘Zijn wil is zo sterk dat hij nog jaren kan doorspelen. Via de open communicatie hem eigen, weet ik wanneer zijn lichaam het laat afweten. Zijn pijnpunt? Het bestaat niet. Hij gunt zijn lichaam het herstel wanneer het er nood aan heeft. Zijn mentale kracht is te groot om op te geven. Het lichaam staat er, maar de geest is nog sterker.’
Dat was een optimistische kijk op de dingen toen en die werd ondersteund door de harde feiten. In het najaar van 2013 bleef de geblesseerde Kompany tien wedstrijden aan de kant. City raakte op drift maar na zijn terugkeer presteerde het uitstekend in een spraakmakende reeks van twintig partijen zonder nederlaag. Met spectaculaire uitschieters tegen Tottenham (6-0 en 1-5), Arsenal (6-3), Manchester United (4-1), West Ham (6-0) en Bayern München (2-3). City stuntte toen in de hoofdstad van Beieren door de Weltmeister te grazen te nemen.
Op het einde van het seizoen 2013-’14 dikten de ‘lightblues’ de prijzenkast aan met een Carling Cup en een tweede landstitel. Captain Kompany consolideerde toen de voetbalrevolutie die onder de nieuwe Chileense trainer Manuel Pellegrini – not just attacking football but complete football – was ingezet. Met hem kreeg het leiderschap een gezicht: zijn gezicht.
Dat had hij eerder geklaard bij de nationale ploeg, die toen op de drempel van de grote doorbraak leek te staan tijdens het wereldkampioenschap in Brazilië en er pas in de kwartfinale zou sneuvelen tegen Argentinië.
De charismatische aanvoerder bracht rondom de Rode Duivels Walen, Vlamingen en Brusselaars samen. Hij kondigde een moderne 21 ste eeuwse Belgische samenleving aan waarbij taal, ras, kleur, godsdienst en cultuur ondergeschikt zijn aan saamhorigheid.
Maar dit ideaalbeeld kreeg intussen enkele deuken. Er doken sinds Brazil 14 stevige hobbels – van financiële trammelant tot persoonlijke sores, afrekeningen en ontslagen in de omkadering – op het parcours van de nationale ploeg op. Die hebben geleid tot een paleisrevolutie in het Glazen Huis, waar de voetbalbond nog altijd de wonden van likt.
Het keerpunt diende zich voor Kompany al eerder aan. Zijn ‘megafoonact’ mag onder de noemer ‘uitschuiver’ worden geklasseerd: de aanvoerder liet zich niet meteen van zijn meest schrandere zijde bewonderen toen hij het publiek in het Koning Boudewijnstadion opjutte tot hoongelach met de uitschakeling van het Nederlands elftal in de aanloop naar het EK van 2016. De sympathieke uitdagingen voor de fans botsten intussen op hun houdbaarheidsdatum. Wat zijn persoonlijk hoogtepunt had moeten worden – EURO 2016 – eindigde, mede door zijn afwezigheid, in een ontsporing.
Net voor het WK 2014 schatte ik Vincent Kompany-de-voetballer bijzonder hoog in. Ik achtte hem rijp voor een plaats in de rij van illustere centrale verdedigers met de combinatie uittikkende kwaliteiten én mentale persoonlijkheid: Franz Beckenbauer – Franco Baresi – Carles Puyol – Vincent Kompany. Die laatste trede tot de absolute wereldtop heeft hij niet kunnen beklimmen.
In het veeleisende systeem van Pep Guardiola vond hij aanvankelijk zijn draai niet. Slechts vijftien wedstrijden in het seizoen 2016-’17 en aanvankelijk geen basisspeler in 2017-’18 toen City op volle toeren draaide. De snelheid van balcirculatie en het uitgekiende positiespel vereisen de hoogste graad van intelligentie en lichamelijke paraatheid. En dat niveau leek te hoog gegrepen voor Kompany. Hij bewees het tegendeel en klauterde voor de zoveelste keer uit het diepste dal. Hij werd geselecteerd in de achtste finale van de Champions League tegen FC Basel en groeide boven zichzelf uit in de finale van de Engelse League Cup tegen Arsenal: 3-0, doelpunt en zelfs uitgeroepen tot ‘Man of the Match’. Niemand twijfelde nog: King Kompany was back. Of toch niet? De voorbije week viel de Cityverdediging in drie dagen tijd twee keer lelijk door de mand: Liverpool uit 3-0; United thuis 2-3. Het blauwe defensieve compartiment onder leiding van ‘Vince’ werd in alle variaties gepakt: op snelheid over de grond in de omschakeling door Salas en co, door het centrum met de korte combinatie via Pogba en in de lucht door Smalling. De verbanning naar de bank tijdens cruciale tweede Champions Leagueduel met Liverpool belooft weinig goeds voor de toekomst: de carrière van Kompany lijkt passé.
Of bewijst hij toch Guardiola’s ongelijk en zingen de blauwe supporters weldra weer zoals in 2014: here’s to you Vincent Kompany, City loves you more than you will know, ho-ho-ho?
Dat wordt dé voetbalvraag van de volgende weken. Wat is vandaag de betekenis van zijn geestelijke fitheid en lichamelijke kracht? Wat brengt hij de Rode Duivels op de wereldbeker bij ? Komt er nog een beslissend kopbaldoelpunt zonder tegengoal? Mind meets body?
